کتابخانه

تغییر اندازه فونت

A+ | A- | Reset
اجداد و خاندان بانو (ره) ساخت PDF چاپ ارسال به دوست

اجداد و خاندان بانو (ره)

 

نسب شریف بانوی ایرانی حاجیه خانم نصرت امین (ره) به حضرت امام سجاد (علیه السلام) منتهی می شود و ایشان از سلسله جلیله معروف به سادات خاتون آبادی می باشند.
شجره نامه ایشان تا امام معصوم (علیه السلام) به قرار زیر است:
حاجیه سیده خانم امین بنت سید میرزا (میر معصوم) بن سید محمد بن میر معصوم حسینی خاتون آبادی


بن میر عبدالحسین بن میر محمد باقر بن میر محمد اسماعیل (شاهمراد) بن میر عماد الدین محمد بن سید حسن بن جلال مرتضی بن حسن بن حسین شرف الدین بن مجد الدین محمد بن تاج الدین حسن بن ابو نصر شرف الدین حسین بن امیر الکبیر الشرف بن عباد بن محمد بن امیر حسین بن محمد بن ابو عبدالله امیر حسین القمی بن ابوالحسن علی بن عمر الاکبر البرطلة (شهید فخ) بن حسن الافطس بن علی الاصغر بن الامام الهمام حضرت زین العابدین علی بن حسین سید الشهدا (علیهما السلام)

تاریخچه ای از خاندان خاتون آبادی

 

اجداد بزرگوار بانو امین (ره) اغلب از علماء و فضلای عهد خویش بوده اند. یکی از اجداد ایشان میر سید حسن در قم اقامت داشته و فرزند او میر عماد الدین حسینی افطسی از قم به اصفهان مهاجرت کرده است. مرحوم سید محمد حسین اصفهانی خاتون آبادی در کتاب خود «اغصان طیبه» درباره ورود سادات حسینی افطسی به اصفهان می نویسد:
«سید حسن را چهار پسر بود که هر چهار نفر به نام محمد و با القاب شناخته می شدند. مجد الدین، بدر الدین، شمس الدین و عماد الدین پس از فوت پدر، بدر الدین و شمس الدین در قم رحل اقامت افکندند. مجد الدین و عماد الدین عازم اصفهان گردیدند و این مهاجرت در ماه ربیع المولود سال یکهزار و بیست و یک 1021 قمری هجری بود.»
{...} در سال یکهزار و بیست و پنج 1025 مرض طاعون در شهر اصفهان شایع شد و مردم شهر را تهدید می کرد و عده زیادی را به هلاکت رسانید {...}
پس از آن میر عماد الدین و خانواده اش به خاتون آباد در شرق اصفهان هجرت نمود و از این پس، این خاندان به خاتون آبادی شهرت یافت. خاتون آباد از روستاهای قهاب جی اصفهان است و در کنار روستای گورت واقع شده است.

 

مرحوم خاتون آبادی می افزاید:
{...} میر عماد الدین چون ساکن جورت گردید، بنابر اصرار جمعی از تلامذه دو حوزه درس و بحث تشکیل داد {...} میر عماد الدین را سه پسر بوده: اول میر اسماعیل معروف به «شاهمراد» دوم میر سید علی سوم میر عماد ثانی که در عنفوان جوانی در قریه جورت بدرود حیات گفته و در داخل قریه جورت جنب برادر کوچک خود میر عماد الدین ثانی و مدفن جنّت مکان میر سید علی مجاور مزار پدر بزرگوارش واقع گردیده {...} میر عماد الدین بالغ بر شصت سال با اولاد و اخفاء در خاتون آباد و جورت سکونت داشته اند و تا سال یکهزار و هشتاد و پنج هجری در آن حدود بوده اند {...} میر محمد اسماعیل بن میر محمد باقر متوفای سال یکهزار و سیصد و شانزده صاحب تکیه و بقعه در تخت فولاد اصفهان و او اولین شخصی بوده از این فامیل که از محل قریه  خاتون آباد بنا به تقاضای شاه سلیمان بن شاه عباس دوم با اولاد و بستگان خود به شهر اصفهان متوطن گشتند.»
در هر حال خاندان خاتون آبادی حدود چهار صد سال در اصفهان ساکن بوده و بسیاری از چهره های علم و ادب و عرفان از این خاندان برخاسته اند. از میان اجداد مرحومه حاجیه خانم امین (ره) دو تن از آنان از اعاظم فقهاء و علمای اصفهان به شمار می روند.

 

میر عبد الحسین خاتون آبادی

 

میر عبد الحسین بن میر محمد باقر بن محمد اسماعیل (شاهمراد) بن میر عماد الدین محمد، عالم فاضل، مورخ ادیب، فقیه محدث، از علمای برجسته عهد صفوی بوده و در سال 1039 هـ ق متولد شده است.
ایشان نزد میر محمد باقر خاتون آبادی و عده ای از علمای اصفهان هم چون ملا محمد باقر سبزواری، ملا محمد باقر مجلسی، ملا محمد تقی مجلسی، آقا حسین خوانساری، ملا میرزا شیروانی و میرزا رفیعا نائینی به تحصیل پرداخت.
وی مردی زاهد و متقی و صاحب نفس و ملکات فاضله بود و عمر خود را صرف تدریس، تحقیق و تألیف، عبادت پروردگار و ارشاد خلق نمود و سرانجام در سال 1105 یکهزار و یکصد و پنج هـ . ق وفات نمود و در مزار بابا رکن الدین در تخت فولاد نزدیک بقعه آقا حسین خوانساری مدفون شد.
ایشان تألیفات مختلفی داشته است از جمله: شرح بر شاطبیه و شرح بر شافیه ابن حاجب.
معروفترین تألیف ایشان «وقایع السنین و الاعوام» نام دارد. این کتاب یک تاریخ عمومی از زمان خلقت حضرت آدم (علیه السلام) تا سال 1099 هـ ق است. وقایع پس از این سال را فرزندان و نوادگان مؤلف نوشته و به کتاب الحاق نموده اند. امتیاز این کتاب اطلاعات بکر و منحصر به فردی است که از پاره ای رویدادهای تاریخی و زندگی و در گذشت عده ای از فضلاء و علمای عصر صفویه به دست می دهد.
نسخه های متعددی از این کتاب در کتابخانه ها موجود است. «وقایع السنین و الاعوام» در سال 1352 خورشیدی در تهران به چاپ رسیده است.

 

میر معصوم خاتون آبادی

 

میر معصوم خاتون آبادی فرزند میر عبدالحسین، عالم فاضل متقی از فقهای عالیقدر قرن دوازدهم هجری است. ایشان در اصفهان به تحصیل پرداخته و به مقامات عالیه علم و عمل دست یافته است. منقول است که آقا محمد بید آبادی خوابی در جلالت قدر او دیده و وصیت کرده بود که او را نزدیک میر معصوم دفن نمایند.
میر معصوم اهل زهد و تهجد و تهذیب و تزکیه نفس بوده و به تقوا و قداست و خلوص نیت شهرت داشته و مزارش تا امروز زیارتگاه اهل دل بوده است.
این عالم گرانقدر در ظهر جمعه 24 جمادی الاول 1155 هـ ق وفات یافته و در تخت فولاد نزدیک بقعه آقا حسین خوانساری به خاک سپرده شد.

 

فهرستی از دانشمندان و مشاهیر خاندان خاتون آبادی

 

اینک فهرستی از چهره های برجسته خاندان خاتون آبادی را از عصر صفویه تا امروز ارائه می کنیم. 

 

علاقه مندان می توانند به کتاب های دانشمندان و بزرگان اصفهان، رجال اصفهان، مکارم الاثار و تخت فولاد مراجعه نمایند و سر گذشت مفصل آنان را مطالعه نمایند.

 

میر محمد اسماعیل بن میر محمد باقر خاتون آبادی (1031 – 1116 هـ ق) عالم و فقیه مفسر

 

میر سید محمد باقر بن میر محمد اسماعیل خاتون آبادی (1070 – 1127 هـ ق) عالم فاضل محقق

 

میر محمد صالح بن میر عبد الواسع خاتون آبادی (1058 – 1126 هـ ق) عالم فاضل مفسر جدّ خاندان امام جمعه اصفهان و تهران

 

میر محمد حسین بن میر محمد صالح خاتون آبادی ( ... – 1155 هـ ق) عالم فاضل محدث

 

میرزا ابوالقاسم مدرس بن میر محمد اسماعیل خاتون آبادی (... – 1202 هـ ق) عالم و فقیه محقق

 

میر عبد الباقی امام جمعه بن میر محمد حسین خاتون آبادی (... – 1207 هـ ق) عالم فاضل

 

میر محمد حسین امام جمعه بن میر عبد الباقی (1158 – 1233 هـ ق)  عالم فاضل و فقیه محقق

 

حاج میرزا محمد حسن امام جمعه بن میر محمد حسین (... – 1248 هـ ق) عالم فاضل

 

میر سید محمد امام جمعه ابن حاج میرزا حسن (... – 1291 هـ ق) عالم فاضل

 

حاج میر عبدالحسین سید العراقین بن حاج میرزا مهدی خاتون آبادی (1294- 1350 هـ ق) عالم فاضل فقیه محقق

 

حاج میر محمد صادق مدرس خاتون آبادی بن حاج میرزا حسین الصدر (... – 1348 هـ ق) عالم فاضل فقیه محقق

 

میر محمد هادی پاقلعه ای (هادی علی) بن حاج میرزا محمد خاتون آبادی (... – 1311 هـ ق) عارف سالک

 

میر محمد اسماعیل پا قلعه ای (صابر علی) بن حاج میرزا محمد خاتون آبادی (... – 1323 هـ ق) عارف سالک

 

حاج میرزا علی اکبر پا قلعه ای (موافق علی) بن میر محمد اسماعیل (1288 – 1352 هـ ق) شاعر و عارف سالک

 

آقا مرتضی پا قلعه ای بن میر علی نقی (... – 1354 هـ ق) عارف سالک

 

آقا میرزا عباس (صابر علی) بن میر محمد هادی (... – 1350 هـ ق) عارف سالک

 

آقا میرزا زین العابدین پا قلعه ای بن آقا میرزا عباس (1311 – 1401 هـ ق) عارف سالک

 

دکتر سید ابراهیم نعمت اللهی بن حاج میرزا علی اکبر (1321 – 1401 هـ ق) استاد دانشگاه تهران

 

میرزا ابوالقاسم امام جمعه تهران فرزند محمد محسن خاتون آبادی (1215 – 1271 هـ ق)

 

آقا میر محمد مهدی امام جمعه بن سید مرتضی خاتون آبادی (1185 – 1263 هـ ق) اولین امام جمعه تهران

 

میر محمد مهدی سلطان العلمایی بن میر ابوطالب خاتون آبادی (... – 1395 هـ ق) آخرین امام جمعه اصفهان از سلسله خاتون آبادی

 

 

زندگانی بانوی ایرانی ص 267، از روی دست خط بانوی ایرانی در شرح حالی که از خود نوشته اند نقل شد.

منتهی آلامال ج 1 ص 121، وقایع السنین و الاعوام، مقدمه کتاب؛ اغصان طیبه (نسخه خطی)

سید محمد حسین خاتون آبادی متخلص به «آزاد» شاعر و دانشمند نسّابه، در سال 1285 هـ ش در اصفهان متولد شده و به سفارش پدرش سید محمود به تحصیل در حوزه علمیه اصفهان و نجف پرداخت. اما بر اثر فشارهای حکومت رضا خان به روحانیت، ایشان از لباس روحانیت خارج شده، و به تدریس در مدارس آموزش و پرورش پرداخت و سرانجام در 7 مهر  1359 هـ ش در گذشت و در تکیه خاتون آبادی در تخت فولاد مدفون شد. تألیفات ایشان عبارتند از اغصان طیبه، در علم انساب، جنگل مولا، طاوس الحرمین، العالم و التمدن و دیوان اشعار.

اغصان طیبه (نسخه خطی)

وقایع السنین و الاعوام، ص 59

خاندان شیخ الاسلام اصفهان، ص 76

وقایع السنین و الاعوام، ص 59

رجال اصفهان، ص 66

فهرستواره کتابهای فارسی، ج 1، ص 669 و 670 و الذریعه، ج 25، ص 128

رجال اصفهان، ص 81

روضاتی، ملا محمد علی تونی از دانشمندان اواخر صفویه، ص 276